Pierwsza antologia świadectw Polaków, którzy do sowieckich łagrów trafili po 1944 roku z powodu przynależności do podziemia niepodległościowego i zbuntowali się tam w warunkach - wydawałoby się - uniemożliwiających jakikolwiek opór. O łagrowym życiu i buncie opowiadają współorganizatorzy, uczestnicy i świadkowie powstań w łagrach Workuty, Norylska i Kingiru w 1953 i 1954 roku. Dzięki relacjom więźniów, nagrywanych jeszcze w latach 90., możemy poznać "z pierwszej ręki" historię dotąd prawie nieznaną.Ciążyło, że mam wyrok 20 lat. Po tym, co się zobaczyło po paru miesiącach, te 20 lat nabierało strasznego wymiaru. Pół roku - myślałem - rany boskie, dopiero pół roku, co dalej?Józef Halski (więzień łagru w Norylsku)W życiu udało mi się dwa razy przeżyć chwilę szczęścia. Pierwszą, kiedy udało mi się zostać żołnierzem Armii Krajowej, a drugi moment szczęścia - kiedy wyszedłem z sowieckiego obozu zagłady na wolność.Janusz Guttry (więzień łagru w Workucie)
UKD:
94(438).083.5 929-051(438)"19"
UWAGI:
Mapy na wyklejkach.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Hieronim Żygadło trafił na Syberię z wyboru. Chciał zobaczyć tę nieprzychylną dla zesłańców ziemię. Trafił tam w czasie rozpadu ZSRR i związanego z tym chaosu, wzrostu mafijnej przestępczości, korupcji itp. Prawdę o wielkim mocarstwie zawiera opis podróży na Syberię - składają się nań obserwacje autora oraz wiedza czerpana z rozmów przeprowadzanych przy alkoholu, a więc szczerych, z różnymi napotkanymi osobami. Ludzie są nadal szczerzy i otwarci dla przybyszów z zewnątrz, choć często okrutni dla siebie. Na mroźnych pustkowiach obowiązuje bowiem prosta zasada: często przeżyje tylko ten, kto sięgnie po broń pierwszy. Wśród napotkanych i opisanych osób szczególnie uwagę zwraca postać Stiepana, byłego oficera radzieckiej służby bezpieczeństwa, który sam zaliczył wyrok w łagrze. Jego opowieść choć częściowo tłumaczy, dlaczego jakiekolwiek ludzkie odruchy w tym zakątku Ziemi nie popłacają. W dotychczasowych polskich wspomnieniach i reportażach ta część świata ma zwykle wymiar nieludzki. Hieronim Żygadło nadaje jej inny - ludzki wymiar. I to jest podstawowa zaleta tej książki. Przybliża nam ona Syberię taką, jaka jest ona współcześnie, a nie taką, jaka była kiedyś. Choć autor nie jest zawodowym literatem ani reporterem, narracja jest poprowadzona ciekawie, językiem gawędziarskim, rzadko dziś już stosowanym w tego typu literaturze. Sądzę, że źle by się stało, gdyby książka, wraz z bogatym materiałem ikonograficznym zgromadzonym przez pana Żygadłę, miała być znana tylko nielicznym. [Stanisław Lejda]
UKD:
913(47+57):308(047)(571.1/.5):929 Żygadło H.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Wywiezione na "nieludzką ziemię", rzucone w surowe, barbarzyńskie warunki, z dala od ojczyzny, rodziny, bliskich. Zmuszone do walki o przetrwanie i zbyt wczesnej dorosłości, do życia z piętnem przeszłości. Zbiór jedenastu opowieści o polskich dzieciach, które, wywiezione na Wschód, osierocone, musiały same poukładać sobie życie. Choć z ich historii wyłania się pewien schemat, kiedy spojrzeć w głąb: na wiek, okoliczności, miejsce zesłania czy napotykanych ludzi, potrafią się one szalenie różnić od siebie. Punktem wyjścia są zawsze sowieckie deportacje, głównie z 1940 roku. Rodziny lub ich części trafiają albo na daleką Północ, albo do Kazachstanu, gdzie, żyjąc w skrajnych warunkach, skazane są na wegetację bądź śmierć. Dzieciom udaje się niekiedy przetrwać właśnie dlatego, że są dziećmi. Czasem starsze, innym razem zupełnie maleńkie, zachowały w pamięci obrazy wyrywkowe. I w takiej też formie je przytaczają. W większości nie kończą jednak swych wspomnień na wyzwoleniu z "ziemi sowieckiej", lecz toczą dalszą opowieść o swoich losach. Niekiedy ponurą, kiedy indziej zaskakującą, znajdującą szczęśliwe zakończenie.
UKD:
94(438).082.5 355.01-058.862(438) 929-051
DOSTĘPNOŚĆ:
Została wypożyczona Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
WYPOŻYCZYŁ:
Nr karty: 001114 od dnia:2024-04-02 Przetrzymana, termin minął:
Tragedia każdej z nich zaczęła się podobnie: walenie kolbami w drzwi, parę chwil na spakowanie rzeczy, rozpacz, wagony bydlęce. Tysiące kilometrów podróży w nieznane. Na Syberii czekały je niewolnicza praca, walka o życie swoje i bliskich, głód, choroby i straszliwe mrozy. Siła charakteru, więzi rodzinne, wiara, a czasem niespodziewana łagrowa miłość pozwoliły kobietom przetrwać na nieludzkiej ziemi. Doświadczyły niewyobrażalnego cierpienia, jednak nic nie było w stanie ich pokonać.
Autor był małym chłopcem, gdy w maju 1940 roku wraz z matką i rodzeństwem deportowano go na sowiecką Syberię. Jego ojciec, oficer Wojska Polskiego, wzięty do niewoli przez Armię Czerwoną, zginął jako jedna z tysięcy ofiar zbrodni katyńskiej. Rozdzielenie rodziny i wysiedlenie zapoczątkowało dziesięcioletnią tułaczkę. Skrajnie trudne warunki życia w Kazachstanie, głód, karkołomna ucieczka z ZSRR, śmierć matki, obozy dla uchodźców, rodziny zastępcze - tę drogę, tak jak Autor, przeszło tysiące Polaków. W pasjonujących wspomnieniach Wiesław Adamczyk oddaje głos ofiarom sowieckiego barbarzyństwa. Bezkompromisowa, przejmująca opowieść jest zapisem utraty dziecięcej niewinności i zmagań z rozpaczą, przez które przechodził mały chłopiec. W opracowaniach dotyczących II wojny światowej często przemilcza się tę mroczną kartę europejskiej historii, pozostającą w cieniu Holokaustu. Wydarzenia na niej zapisane wciąż jeszcze czekają, by w pełni oddać im historyczną sprawiedliwość. "Znam wiele opisów syberyjskiej odysei oraz innych zapomnianych wojennych dziejów. Żaden jednak nie jest bardziej pouczający, wzruszający i piękniej napisany niż Kiedy Bóg odwrócił wzrok. (z Przedmowy Normana Daviesa)
UKD:
94(438).082.5:929-051
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
W 1939 roku Michał Krupa został aresztowany we wschodniej Polsce, wówczas okupowanej przez ZSRR, i oskarżony o szpiegostwo na rzecz Niemiec. Piekło zaczęło się dla niego od przesłuchań i tortur w osławionym więzieniu śledczym na moskiewskiej Łubiance. Uznany za winnego, został zesłany na Syberię do łagru Peczora. Tam na co dzień spotykał się z wyrafinowanym okrucieństwem i próbował przetrwać w skrajnie trudnych warunkach, w których więźniowie skazani na katorżniczą pracę na ogół nie przeżywali roku. Niemalże cudem zdołał się wydostać z łagru w ogólnym chaosie, który zapanował po niemieckiej inwazji na Związek Radziecki. Odbył morderczą podróż z Syberii do Afganistanu, gdzie wreszcie znalazł się w bezpiecznym miejscu. Historia życia Michała Krupy to niezwykła opowieść o woli przetrwania człowieka w obliczu drastycznych przeciwności losu. Autor daje świadectwo sadyzmu Stalina i opresyjności reżimu, który stworzył.
UKD:
94(438).082 94(438).082.5 929-051(438)"19" Krupa M.
UWAGI:
Na okładce: z Syberii do Afganistanu - prawdziwa historia ucieczki polskiego więźnia gułagu.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni